Ανάμεσα σε πέντε βουνά στην αγκαλιά της γης της κατάφυτης από σκίνα και κέδρους, βρίσκεται ένα επίγειος παράδεισος: το μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας. Ένα μοναστήρι με έντονο φρουριακό χαρακτήρα που χτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα από τους μοναχούς, Αρσένιο και Μακάριο με χρήματα που διέθεσαν οι ίδιοι, αλλά και με την συνδρομή των πιστών. Είναι πιθανών η θεμελίωση του μοναστηριού να έγινε πολύ νωρίτερα το 1403, αλλά το οικοδόμημα να καταστράφηκε από πυρκαγιά. Δυστυχώς το μοναστήρι καταστρέφεται εκ νέου από πυρκαγιά στις αρχές του 18ου αιώνα. Το 1808, ο μοναχός Παρθένιος ξαναχτίζει τη μονή και είναι αυτή που σώζεται μέχρι σήμερα.
Σε αυτό οι μοναχοί μετέφεραν την εικόνα της Παναγίας από το μοναστήρι του Αγίου Λεοντίου που είχαν κάψει οι πειρατές τρεις φορές. Κατά την παράδοση μάλιστα λέγεται, ότι στα μισά της διαδρομής οι καλόγεροι έκαναν μια μικρή στάση για να ξεκουραστούν. Ακούμπησαν την εικόνα σε έναν βράχο και εκεί έμεινε ένα σημάδι από την εικόνα της Παναγίας. Άλλο σημείο της παράδοσης αναφέρει ότι η Παναγία ανέβηκε στο βουνό, στάθηκε στο σημείο για να ξεκουραστεί και ακούμπησε το χέρι της στο βράχο. Το σημάδι από το χέρι της Παναγίας έμεινε εκεί, για να θυμίζει σε όλους ότι ανέβηκε το μονοπάτι που οδηγούσε στο μοναστήρι. Βέβαια στις μέρες μας δεν υπάρχει πια το μονοπάτι, αλλά δρόμος που φτάνει μέχρι την πόρτα της μονής. Ο βράχος με το σημάδι όμως υπάρχει ακόμα και δίπλα του ένα καντήλι να καίει μέρα νύχτα. Βρίσκεται στα μισά της διαδρομής και εδώ στην Αίγινα το λέμε "το Χέρι της Παναγίας".
Το μοναστήρι είναι τετράγωνο, εξωτερικά κλειστό με πυργίσκους και πολεμίστρες στους τοίχους και μικρά παράθυρα τοποθετημένα ψηλά. Έχει επίσης μια εσωτερική τετράγωνη αυλή στη μέση της οποίας βρίσκεται η εκκλησία, η οποία είναι βυζαντινού ρυθμού, τρίκλιτη, με τρεις εισόδους στον πρόναο. Στον επάνω όροφο του κτηρίου βρίσκονται τα κελιά. Ο φρουριακός χαρακτήρας του οικοδομήματος δεν είναι καθόλου τυχαίος και είναι αποτέλεσμα του φόβου και της ανάγκης για προστασία από τις επιδρομές των πειρατών στην Αίγινα.
Θα ακούσετε να το λένε και "Αντρικό". Ίσως γιατί έως μέχρι το 1935 λειτουργούσε ως ανδρικό μοναστήρι. Σήμερα είναι γυναικείο.
Όλοι όσοι έχουμε μεγαλώσει στο νησί έχουμε πολύ δυνατά χαραγμένες μνήμες από αυτό το μοναστήρι και ειδικά από την διαδρομή που κάναμε μέσα από ένα δύσβατο σε αρκετά σημεία μονοπάτι (πριν φτιαχτεί ο δρόμος) αλλά και από την διαμονή μας, το βράδυ της παραμονής μέσα ή έξω από αυτό. Ξεκινάγαμε νωρίς το απόγευμα, μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού, με τις οικογένειες μας με σκοπό σιγά - σιγά να ανεβούμε το βουνό και να φτάσουμε στο μοναστήρι για τον εσπερινό. Εμείς σαν παιδιά τότε, το βλέπαμε σαν μια ευχάριστη περιπέτεια όλο αυτό, ακουμπούσαμε το χέρι μας στον βράχο "στο Χέρι της Παναγίας" καθώς όλοι έκαναν μια στάση εκεί για να ξεκουραστούν. Το βράδυ οι γυναίκες και τα μικρά παιδιά (εάν υπήρχε χώρος) μπορούσαν να φιλοξενηθούν μέσα σε κελιά που διέθεταν για αυτό το λόγο, ενώ οι άντρες έμεναν έξω από την μονή σε αυτοσχέδιες σκηνές της μιας βραδιάς. Οι καλόγριες πρόσφεραν στα μικρά παιδιά "ζεστό κακάο" αφού όλοι νήστευαν για να κοινωνήσουνε την επομένη.
Σήμερα η μονή της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας και το απίστευτης ομορφιάς τοπίο τριγύρω, κρατούν ανεξίτηλη την αυθεντικότητα τους και την αξία τους. Η μόνη διαφορά είναι ότι υπάρχει δρόμος έως το μοναστήρι. Για να πάτε θα στρίψετε δεξιά όπως ανεβαίνετε προς την εκκλησία του Αγίου Νεκταρίου. Θα βρείτε τον δρόμο εύκολα γιατί είναι ακριβώς απέναντι από την καινούργια εκκλησία. Υπολογίστε ότι θα χρειαστείτε, αν πάτε με αυτοκίνητο, δέκα με δεκαπέντε λεπτά από το λιμάνι της Αίγινας έως την καινούργια εκκλησία του Αγίου Νεκταρίου και άλλα τόσα για να φτάσετε στο μοναστήρι της Χρυσολεόντισσας.
Το τηλέφωνο της μονής είναι 22970 62100