Το έθιμο του κλήδονα στο φανάρι του Μπούζα.

Το έθιμο του κλήδονα στο φανάρι του Μπούζα.

Ο κλήδονας αποτελεί ένα έθιμο, που βασίζεται πάνω σε μια ολόκληρη διαδικασία και έχει ως στόχο την αποκάλυψη της μοίρας, του πεπρωμένου, μέσα από μια σειρά πραγμάτων και τελετουργικών, ειδικά για τα νέα κορίτσια που προσπαθούσαν να μάθουν μέσα από τον κλήδονα "τα ριζικά" τους. Τα "ριζικά" δεν είναι ένα έθιμο το οποίο είναι για χρόνια ξεκομμένο ή βαθιά λησμονημένο από την πραγματικότητα του νησιού. Πριν τρεις δεκαετίες οι κάτοικοι της Αίγινας περίμεναν την παραμονή του "Αη Γιαννιού" για να μαζευτούν στις γειτονιές, όχι αναβιώνοντας, αλλά ζώντας τον κλήδονα.

ην παραμονή της γιορτής των γενεθλίων του Αγίου Ιωάννη ανύπαντρες κοπέλες έπρεπε να πάνε στο πηγάδι ή τη βρύση και να φέρουν το "αμίλητο νερό". Αυτό το νερό το μετέφεραν μέσα σε ένα κανάτι το οποίο έπρεπε κατά την Αιγινήτικη διάλεκτο να είναι "άσουρτο" δηλαδή να είναι καινούργιο, να μην έχει χρησιμοποιηθεί. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής από το πηγάδι ή τη βρύση καμία από τις κοπέλες δεν έπρεπε να μιλήσει, παρόλο που συχνά στο δρόμο τις πείραζαν. Αν κάποια από τις κοπέλες μιλούσε, τότε χαλούσε η μαγεία του πράγματος. Έχυναν το νερό και στη συνέχεια έφερναν καινούργιο.

Στη συνέχεια το τοποθετούσαν σε ένα πήλινο δοχείο ή κανάτι και το σκέπαζαν με ένα κόκκινο πανί. Η κυρία Λίνα Μπόγρη - Πετρίτου που έκανε σήμερα την αναπαράσταση του κλήδονα είπε ότι στην Παλιαχώρα το σκέπαζαν με ένα φέσι και το έκλειναν με μια ζώνη. Πριν, είχαν ρίξει σε αυτό τα ριζικά, δηλαδή μικρά αντικείμενα, που μόνο αυτός που το έριχνε γνώριζε ότι ήταν δικό του. Το κόκκινο πανί που κάλυπτε το δοχείο μέσα στο οποίο υπήρχαν τα ριζικά μπορούσε να κλειστεί και με μία κληματσίδα, μια κληματαριά δηλαδή. Στη συνέχεια το τοποθετούσαν στο λιακωτό ή ανάμεσα στη διχάλα μιας ελιάς, έτσι ώστε το βράδυ να πάρει κάποιο είδος αστρικής ενέργειας, κάτι που προφανώς επέτεινε τη μαγεία της προετοιμασίας. Το επόμενο πρωί το έβαζαν νωρίς μέσα στο σπίτι για να το ανοίξουν το απόγευμα.

Το απόγευμα μαζεύονταν και πάλι όλοι και τότε ένα παιδί που έπρεπε να έχει και τους δύο του γονείς στη ζωή άνοιγε τον κλήδονα, ενώ μια γυναίκα έλεγε: "κλειδώνουμε τον κλήδονα με του Αγιαννιού τη χάρη κι όποια έχει καλό ριζικό να δώσει να τον πάρει".